Rusya-Ukrayna Ateşkesinde Yeni Aktör: Güney Afrika lideri Ramaphosa, Erdoğan’ın Yerini mi Alıyor?

Türkiye, 2021 yılından itibaren Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın önlenmesi ve barışçıl bir çözüm için arabuluculuk yapma çabalarını sürdürüyor. 8 Aralık 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin iki ülke arasındaki gerilimi azaltmak için arabulucu olma isteğini dile getirmişti. Bu açıklama, Rusya'nın Ukrayna sınırına asker yığmaya başlaması ve bu durumun tüm dünyada endişe yaratmaya başladığı bir dönemde gelmişti. Erdoğan, Türkiye'nin her iki tarafla da diplomatik ilişkilerini sürdürebileceğini ve bu bağlamda arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını belirtmişti. Ancak Türkiye, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgale başlamasıyla birlikte, NATO üyesi olmanın getirdiği stratejik konumunu göz önünde bulundurarak, iki ülke arasında tam anlamıyla tarafsız bir arabulucu olamayacağını fark etmekte gecikmedi.

Erdoğan, 5 Ocak 2023 tarihinde de Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi ve Türkiye’nin kalıcı bir barış için müzakereleri kolaylaştırma teklifini yineledi. Bu süreçte, Türkiye’nin aynı zamanda Zaporizhzhia Nükleer Santrali’ni kapsayan müzakerelere destek olacağı ve esir takaslarını kolaylaştırma yolunda adımlar atacağı vurgulandı. Türkiye’nin Rusya ile iyi ilişkilerinin yanı sıra, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü savunarak, tarafsız bir denge kurmaya çalışması, Ankara’yı uluslararası arenada önemli bir diplomatik aktör yaptı. Özellikle İstanbul ve Antalya’da düzenlenen barış görüşmeleri, Türkiye’nin bu çabalarını somutlaştıran adımlardan biri oldu. Ancak, sonuç olarak kalıcı bir barış anlaşmasına ulaşılamadı.

Öte yandan, 2022 yılının Temmuz ayında Türkiye'nin öncülüğünde, Birleşmiş Milletler ile birlikte, Karadeniz’deki Ukrayna limanlarından buğday ihracatını tekrar başlatan bir anlaşma imzalandı. Bu tahıl koridoru anlaşması, sadece Ukrayna için değil, dünya genelinde gıda güvenliği için büyük önem taşıdı. Türkiye, bu sayede hem Rusya