Rusya ve Kazakistan ilişkilerinde pragmatizm: 'Kapsamlı Stratejik Ortaklık'

Kazakistan'ın dış ilişkilerinde denge politikası, büyük güçler arasındaki eşit mesafeyi ve tarafsızlığını koruyarak; Moskova, Pekin ve Washington gibi küresel merkezlerle, ekonomik ve siyasi  pragmatizme odaklıdır. Bu strateji, bölgesel ve küresel gelişmeleri aktif olarak izleyen ve ulusal çıkarlarını gözeterek bağımsız bir dış politika izleyen realist bir yaklaşımdır. Yarım yüzyıllık bir süreye bakıldığında başarılı uygulandığı görülmektedir. Bu politikanın temelinde, küresel ticaret ve finans sisteminde rahat hareket edebilme adına Batı ile ekonomik ilişkilerini geliştirme yatarken, Rusya ile de tarihi ve konjonktürel perspektifli seyretmektedir.

Kazakistan, yeterli insan kaynakları, coğrafi büyüklüğü, zengin enerji kaynakları ve ulaşım koridorları üzerindeki stratejik konumuyla bölgesel ve küresel aktörlerin dikkatini çeken kilit bir pozisyondadır. Özellikle Çin ile Rusya arasındaki rekabetin farklı boyutlarda yoğunlaştığı Orta Asya’da, Kazakistan hem ekonomik projelerin geçiş güzergâhı hem de güvenlik stratejilerinin odak noktası olarak öne çıkmaktadır. Kazakistan, Orta Asya’nın yüzölçümü bakımından en büyük ülkesi olarak, bahsi geçen bu iki ülke ile uzun kara sınırına sahip olması dolayısıyla Avrasya jeopolitiğinde merkezi bir konuma da sahiptir. Özellikle Çin ve Rusya arasındaki rekabetin giderek belirginleştiği bir dönemde bu önem daha da artmaktadır.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in Moskova'ya geçen haftaki iki günlük ziyareti, iki ülke arasındaki ilişkileri yeni bir seviyeye taşıdı. Rusya ve Kazakistan, ilişkilerini "Kapsamlı Stratejik Ortaklık ve İttifak" seviyesine yükselten bir anlaşmaya imza atıldı. Bu hamle, Kazakistan'ı Rusya'nın Çin ve İran gibi diğer kilit stratejik ortaklarıyla aynı seviyeye getirdi.

Tokayev’in ifadesine göre, Moskova ve Astana ar